In mijn scriptie voor communicatie- en informatiewetenschappen onderzocht ik de geloofwaardigheid en overtuigingskracht van verschillende overheidscampagnes. Om eerlijk te zijn, weet ik alleen nog dat de BOB-campagne erbij zat en iets over energiegebruik. De rest ben ik vergeten. Niet vanwege het onderwerp, want ik volgde een paar jaar geleden vrijwillig nog een cursus overheidscommunicatie, maar omdat ik het schrijven van een scriptie echt verschrikkelijk vond. Het was mijn derde scriptie en ik was er helemaal klaar mee.
Lange aanloop naar die veelbesproken campagne voor ‘deeltijdprinsessen’ die nu in volle gang is. Sinds ik de campagne ‘Wil je meer werken? Laat het merken!’ voor het eerst zag, jeuken mijn vingers er iets over te schrijven. Ik begon verschillende keren aan deze blog, om even vaak weer te wissen wat ik schreef.
Niet voor mij
Ik voel me niet aangesproken door de campagne. Gemiddeld over een jaar genomen, werk ik voltijd. Op dit moment heb ik het niet super druk, maar ik weet dat er ook weer weken van 40+ uur aankomen. Ik doe daarnaast een paar uur vrijwilligerswerk voor fairtrade projecten en een buurtpark. En ik doe af en toe ook nog iets aan ‘zorg’. Op kinderen van vrienden passen bijvoorbeeld.
Volgens minister Van Gennip kan de krapte op de arbeidsmarkt worden opgelost door parttimers meer uren te laten draaien. Misschien is dat zo, maar volgens mij zijn er een heleboel ‘dingen’ die eerst opgelost moeten worden. De campagne is ingestoken vanuit de personeelstekorten in verschillende sectoren, zonder te kijken naar diepere oorzaken. Vervolgens zoekt de overheid daarvoor een snelle oplossing. Daarmee ligt de verantwoordelijkheid voor de krappe arbeidsmarkt volledig bij vrouwen die deeltijd werken. Ik denk dat dat te kort door de bocht is.
Wat levert het op?
Dat de man voltijd blijft werken en de vrouw minder, is – behalve door een hardnekkig traditioneel denkpatroon – vaak ingegeven door de salarissen. Vrouwen zijn oververtegenwoordigd in het onderwijs en de zorg, sectoren die niet bekend staan als grootbetalers.
En als die vrouwen op enig moment weer voltijd willen werken, blijkt dat onder de streep soms geen bal op te leveren. Als de zorgtoeslag en/of de huurtoeslag verdwijnt, kun je er financieel zelfs op achteruit gaan als je meer gaat werken.
Bovendien is er een personeelstekort in de kinderopvang, waardoor er lang niet altijd plek is. Als alle vrouwen met kinderen voltijds gaan werken, waar laten we die kinderen dan? Of lost dat probleem zichzelf op als ook alle medewerkers in de kinderopvang voltijd gaan werken?
Natuurlijk is er ook nog dat minimale geboorteverlof voor de partner. Een man kan na de eerste “gratis week” nog maximaal vijf weken geboorteverlof opnemen tegen 70% van het maandsalaris. Dat helpt natuurlijk niet als je de zorgtaken gelijk wil verdelen.
Thuis duimen draaien
Ik sprak veel met vriendinnen over de campagne. Niemand denkt dat de campagne voor verandering gaat zorgen. De steekproef is natuurlijk niet groot genoeg voor wetenschappelijke onderbouwing, maar ik concludeer voorzichtig dat de overtuigingskracht van deze campagne minimaal is.
***
Enkele uitspraken uit gesprekken met vriendinnen:
“Dit soort campagnes verbazen me echt. Alsof al die vrouwen thuis zitten duimen te draaien en dat zo’n campagne ze ineens tot het inzicht laat komen dat wat meer werken ook een optie is.”
“Ik denk dat de insteek van de campagne enkel economische groei is. Dat we met zijn allen nog meer geld verdienen om uit te geven.”
“Mijn baas biedt helemaal geen voltijd banen aan. Als ik wel voltijd zou kunnen werken, zou ik het misschien wel doen, maar ik zou ook vinden dat ik dan te weinig tijd heb voor mijn kind.”
“Als je wel méér wil/kan werken om meer te kunnen gaan verdienen, maar dan weer (zorg/huur) toeslagen gaat missen waardoor je uiteindelijk minder geld onder aan de streep overhoudt, dan gaat er ergens iets mis in Nederland.”
“Is diezelfde overheid tegelijkertijd een campagne begonnen waarbij ze mannen uitnodigt om minder te gaan werken en meer in het huishouden/gezin te gaan doen?”
“Voor mijn kinderen en mijn ouders zorgen, is ook werken. Ik krijg er alleen niet voor betaald.”